Η χαμένη γοητεία μιας "επιστήμης"

του Γιώργου Σαρρή

Η οικονομική επιστήμη είναι τα τελευταία χρόνια η "γκόμενα" των επιστημών. Κάποτε πριν δεκα χρόνια και βάλε, με το ράλυ των χρηματιστηρίων στο φόρτε του, γοήτευε γιατί έδινε σε όλους την ψευδαίσθηση των γρήγορων και εύκολων κερδών, λίγο αργότερα γιατί πρότεινε τα μαγικά χρηματοοικονομικά "εργαλεία" που "έσωσαν" την Παγκόσμια οικονομία από την προηγούμενη χρηματιστηριακή κρίση και έσπρωξαν τις αγορές σε νέο τρελο χορό και ασύλληπτα κέρδη. Και τέλος μετα το 2008 γιατί όλοι αυτοί που είχαν παρουσιαστεί ως γκουρού καταστρέφοντας οικονομίες και ζωές, έβγαλαν τα γαλάζια πουκάμισα των golden boys με τα λευκά κολάρα και φόρεσαν τις άσπρες στολές των γιατρών προτείνοντας νέες συνταγές σωτηρίας των οικονομιών και εξόντωσης των λαών. Ειναι ασύλληπτο το πως αυτοί που κανονικά θα έπρεπε να έχουν στηθεί στον τοίχο είναι αυτή τη στιγμή πρώτη μούρη στα κανάλια ως ειδικοί. Βαρέθηκα λοιπόν να βλέπω όλα αυτά τα χρονια παιδιά και ειδικά όμορφα κορίτσια να μου λένε πως σπουδάζουν μοντέρνα χρηματοοικονομικά και management, αντί ας πούμε ιστορία της τέχνης. Και την ώρα ακριβώς που μου το έλεγαν με στόμφο, μέσα μου έλεγα "μανούλα μου...άλλος ένας". Η οικονομική επιστήμη λοιπόν μόνο επιστήμη δεν είναι. Γιατί πρώτα απ όλα δεν είναι δυνατόν να υπάρχει επιστήμη όπου δύο συνομιλητές διαφωνούν σε όλα, από την γνωμάτευση και εκτίμηση μιας πραγματικότητας μέχρι όλα τα στάδια της αντιμετώπισης μιας κρίσης. Τι σόι επιστήμη μπορεί να είναι αυτή που δεν έχει ούτε ένα αντικειμενικό στοιχείο για να πιαστείς, παρα μόνο πεποιθήσεις προσωπικού τύπου που συνήθως εκπορεύονται από το τί έχει πληρώσει γι αυτές κάποιος "σπόνσορας". Γιατί παρ ότι όλοι αυτοί οι άγιοι μιλούν κατά κόρον για διαφθορά, κατά βάση -προς Θεού όχι όλοι- είναι εκείνοι που έχουν κάνει τον χρηματισμό επάγγελμα, αθωώνοντας κάθε τι που μπορεί να οδηγήσει με οποιονδήποτε τρόπο σε κάποιο κέρδος. Η οικονομική επιστήμη λοιπόν μοιάζει πολύ περισσότερο με θρησκεία του κέρδους παρά φυσικά με οτιδήποτε το επιστημονικό. Ολοι αυτοί οι γιατροί που τ΄ωρα ονειρευονται τον εαυτό τους πρωθυπουργό η το πολύ υπουργό οικονομικών, ήταν οι ίδιοι που έλεγαν το 99 το περίφημο "the sky is the limit" ενώ όταν ξέσπασε η κρίση πρότειναν σε όλους να κρατήσουν τις θέσεις τους, με αποκορύφωμα αθλιότητας εδώ στην Ελλάδα την περίφημη δήλωση των οικονομολόγων Σημίτη και του αείμνηστου προέδρου της ΕΤΕ κ.Καρατζά τον Απρίλη του 2000 με τον ΓΔ μόλις στις 4600 μ., πως τάχα η κρίση τελείωσε και "τώρα αγοράζουμε"! Κατόπιν όλοι αυτοί κατάπιαν τη γλώσσα τους για να αρχίσουν σε λίγο να μιλούν για νεα θαύματα και "αέναη ανάπτυξη" σπρώχνοντας τους πάντες σε άνευ ορίων δανεισμό, αφού αυτό ήταν το μαγικό ραβδάκι της ιστορίας. Ακριβώς πριν ξεσπάσει η κρίση του 2008 όλοι μες την τρελή χαρά έβλεπαν νεες κορυφές και θριάμβους και λοιδωρούσαν κάθε φωνή που έβλεπε να έρχονται μαύρα σύννεφα. Τότε γεννήθηκαν οι νέοι σταρ της ψευτοεπιστήμης. Ανθρωποι όπως ο περίφημος Ρουμπινί που είχε πέσει μέχρι τότε έξω σε όλα, έπεσε μέσα στην πρόβλεψη του για την κρίση στην αγορά των οικιστικών στις ΗΠΑ και ξαφνικά άρχισε να συνομιλεί με πρωθυπουργούς και να προτείνει πολιτικές, πουλώντας καθρεφτάκια σε ιθαγενείς σαν τον δικό μας Γ.Παπανδρέου. You are as big as your last hit που λένε κι οι Αμερικανοτραφείς. Κατόπιν ακολούθησε το νέο στάδιο. Εν χoρώ οι περισσότεροι από δαυτους μπηκαν στην υπηρεσία της σωτηρίας του συστήματος. Τότε άρχισαν να κατηγορούν τους ίδιους που πρίν είχαν σπρώξει στον δανεισμό για αλόγιστη χρήση δανείων, αρχίζοντας μάλιστα μια άγρια προπαγάνδα κατα του Δημοσίου τομέα σε όλο τον κόσμο. Ειναι βέβαια από μόνο του γελοίο άνθρωποι που ζούσαν από το Δημόσιο με μισθούς καθηγητών ή ψευτοειδικών εδώ κι εκεί και που δεν είχαν ποτέ αναλάβει το παραμικρό ρίσκο στο στήσιμο έστω ενός περιπτέρου, να μιλουν με ύφος πολλών καρδιναλλίων για την ιδ.πρωτοβουλία κατακεραυνώνοντας την άτιμη τη "σιγουριά" του δημοσίου που καταδυναστεύει την καημένη την επιχειρηματικότητα. Ανάθεμά κι αν ήξεραν τι αρωμα έχει στην πραξη η έρμη η επιχειρηματικότητα. Εδώ στην Ελλάδα όλοι αυτοί οι αποτυχημένοι, που φυσικά σε τίποτα δεν έχουν χρησιμεύσει ως τώρα, παρα μόνο στην "αποπλάνηση" εδώ και χρόνια αφελών που πίστεψαν στα ωραία τους λόγια και καταστράφηκαν παίζοντας το υστέρημα τους στις αγορές, έγιναν πρωταγωνιστές της υποστήριξης του Μνημονίου και της δημοσιονομικής εξυγίανσης εν μεσω κρίσης. Ως γνωστόν όλοι οι απατεώνες είναι γοητευτικότατοι οταν μιλούν. Το τελευταίο τους εφεύρημα σε ότι αφορά την κρίση στην Ελλάδα είναι ότι μπορεί αλλού οι τραπεζες να έχουν ευθύνη αφού έπαιξαν τρελα στον τζόγο των παραγώγων(π.χ. Ιρλανδία, Ισλανδία) αλλά στην Ελλάδα βρίσκονται σε δεινή θέση επειδή το Δημόσιο χρεωκόπησε και τώρα τις σέρνει μαζί του στον γκρεμό. Μάλιστα... Θα τα πω λίγο σύντομα γιατί έχω ήδη κουράσει. Πρωτα από όλα η κρίση Δημόσιου χρέους στην Ελλάδα δεν ήταν εκτός ορίων μέχρι τις αρχές του 2010. Υπήρχαν κι άλλοι εκτός από εμας με ανάλογα και μεγαλύτερα χρέη και ελλείματα από το 2008 και μετα, αλλά ας δεχτούμε πως είχαμε προβάδισμα. Η διαφορά μας με αυτούς τους άλλους είναι οτι εμείς εχουμε απέναντι στο χρέος μας ανάλογης αξίας δημόσια περιουσία! Αν όταν ξέσπασε όλη η κουβέντα περί δυσκολιών του Ελλ.Δημοσίου η ΕΕ είχε απαντήσει όχι σωστά αλλά απλά άμεσα, δείχνοντας πως δεν θα δεχτεί κερδοσκοπικά παιχνίδια σε βάρος της, φυσικά τα Ελληνικά σπρεντ δεν θα είχαν εκτιναχθεί στα γνωστά ύψη με όλα τα επακόλουθα και τέλος την ένταξη στο μνημόνιο. Τότε την άνοιξη του 2010 μερικές μαζικές αγορές Ελληνικών ομολόγων (όπως γίνεται τώρα με ομόλογα όλων των κρατών της Ευρωζώνης) της τάξης των 10-20 δίς θα αρκούσαν για να υποχρεώσουν τους τζογαδόρους σε τέτοια συντριπτική ήττα που δεν θα ξαναακουμπούσαν CDS΄s και άλλα τετοια χαρτάκια. Αλλωστε αυτό περίμεναν οι δικοί μας (Παπακωνσταντίνου και σία) όταν έλεγαν πως θα κάψουν τα χέρια τους όσοι παίζουν με την Ελλάδα. Ομως άλλες ήταν οι βουλές των Κυρίων... Δεύτερον ακολούθησε μια τρομερή φημολογία περί άμεσης Ελληνικής χρεωκοπίας (που φυσικά ειδικά τότε ήταν εντελώς εκτός τόπου και χρόνου γιατί θα τίναζε στον αέρα και την Ευρωπαική αλλά και την Παγκόσμια οικονομία) που οδήγησε σε απίστευτη εκροή καταθέσεων από τις Ελλ.Τράπεζες. Εκεί λοιπόν άρχισαν να πονάνε πολύ οι Ελλ.Τράπεζες έχοντας πλέον σοβαρό πρόβλημα κεφαλαιακής επάρκειας.Μπορεί βέβαια ως τότε να ήταν σε καλύτερη θέση απο τις Γαλλογερμανικές αλλά όχι ότι δεν έιχαν ακουμπήσει το δάχτυλο στο μέλι των διαφόρων "δομημένων".Αλλωστε για ποιό λόγο είχαν ήδη δεχτεί το πρώτο "δωράκι" των 28δίς κάνοντας μάλιστα τις δύσκολες; Στη συνέχεια ακολούθησε όλο αυτό που ξέρουμε με την Ελλάδα πρωταγωνίστρια στα εξώφυλλα του παγκόσμιου οικονομικού τύπου, τις εκροές να συνεχίζονται, και τις ενισχύσεις των τραπεζών να φτάνουν αισίως στα 110 δίς . Όσο και το δάνειο του μνημονίου δηλαδή!!! Με τη μόνη διαφορά ότι αυτοί τα πήραν εύκολα κι απλά χωρίς κανένα μνημόνιο. Απλά και μουλωχτά! Εδιναν στην ΕΚΤ ομόλογα του Ελλ.Δημοσιου σαν εγγύηση, κι έπαιρναν ζεστό χρήμα που αν κάτι πάει στραβά(καθόλου δύσκολο) ξέρετε ποιος θα πληρώσει. Μα έτσι λένε οι ειδικοί "επιστήμονες" παρέχουν την αναγκαία ρευστότητα, αλλιώς θα χρεωκοπούσαμε. Τι φταίνε οι τράπεζες; Αφήστε να κάνουν τη δουλειά τους... Αλήθεια για να δούμε φταίνε οι τράπεζες; Ποιος τους είπε αλήθεια πως το να έχουν μόνο το 2.5% του ενεργητικού τους (των συνολικά επενδυμένων κεφαλαίων) στο ταμειο επαρκεί για να παρέχει ασφάλεια στο σύστημα; Θα μου πείτε πως αλλιώς θα δημιουργούσαν χρήμα από αέρα κοπανιστό μεσω δανειων; Ποιος όμως εγγυήθηκε οτι μπορούν να δανείζουν ουσιαστικά όσα θέλουν και να κερδίζουν από αυτό άσχετα με το τί υπάρχει στα ταμεία τους; Η Βασιλεία 2 ζητούσε απλά ενα 2,5% κεφαλαιακής επάρκειας, ενώ η αναθεωρημένη Βασιλεία 3 το πήγε στο 7%.Ωραία! Τωρα ησυχάσαμε... Ολα αυτά θα επαρκούσαν σε καιρό αίθριο, τώρα όμως μες τη βαρυχειμωνιά της κρίσης με τις αγορές σε τέτοια τρεμούλα τι να κάνει το 6 ή το 8%; (Μάλιστα η Γερμανία αντέδρασε γιατι η DB "επένδυε" 41 φορες τα κεφάλαιά της-ούτε καν 2,5%- κι έπρεπε να βρεί ρευστό και αναγκάστηκε να κάνει αύξηση μετ.κεφαλαίου κατα 9,8δις!) Για όλο αυτό τον απατεωνίστικο τρόπο λειτουργίας των τραπεζών παγκόσμια λοιπόν δεν έφταιγε η "χρεωκοπία του Δημοσίου" αλλά η ίδια η δομή και ο τρόπος λειτουργίας του Τραπεζικού συστήματος. Επίσης η ύφεση που προκάλεσε όλη αυτή η καταιγίδα της παγκόσμιας κρίσης του 2008 -αυτή είναι η κρίση μας μην ξεχνιόμαστε- φυσικά επηρρέασε την Ελλάδα, το χρέος της και τα Δημόσια έσοδα, εκτός κι αν οι "επιστήμονες" θεωρούν ότι εμείς ζούμε σε άλλο παράλληλο σύμπαν. Η ύφεση δε που αποδειγμένα και χωρίς αμφιβολία προκαλεί το μνημόνιο μας τσάκισε εντελώς και μαζί και το Δημόσιο ταμείο. Τωρα βέβαια κάθε συζήτηση για μέτρα εξυγίανσης που προκαλούν ανεργία και καταρρακώνουν περισσότερο την κατανάλωση είναι τουλάχιστον τραγική. Οταν ο ασθενής ψυχορραγεί δεν αποφασίζεις ως γιατρός να του κάνεις όλες τις επιμέρους εγχειρήσεις που θυμήθηκες "τώρα που γυρίζει". Τον αφήνεις να συνέλθει πρώτα, εκτός φυσικά κι αν θέλεις να τον ξεκάνεις. Θα πω μια τελευταία κουβέντα σχετικά με το χρέος. Πιστευω οτι η έρευνα που θα γίνει θα αποδείξει σωρεία από απάτες γύρω από τη διόγκωση του Ελλ. χρέους αλλά 2 πραγματα και μόνο είναι για μένα αρκετά. Πρωτον όλοι ήξεραν ποιον δάνειζαν -όχι με την έννοια του κακοπληρωτή αλλά του υπερχρεωμένου που θα αντιμετωπίσει πρόβλημα με βεβαιότητα- και επομένως έχουν ευθύνη και οι ευθύνες πληρώνονται. Δευτερον ακριβώς για τον προηγούμενο λόγο δάνειζαν με ψηλά, πανάκριβα, ληστρικά επιτόκια (ειδικά παλιότερα) αφού όπως όλοι ξέρουν υπάρχει πάντα το credit risk που πρέπει να διασφαλισθεί. Δεν μπορεί λοιπόν να πληρώνεις μέσω επιτοκίων σε 8-10 χρόνια το κεφάλαιο που δανείστηκες επειδή ο δανειστής σου ζητάει το ρίσκο του,τον πιστωτικό του κίνδυνο και μετά να θέλει και τα ρεστα ζητώντας απόλυτη διασφάλιση και πληρωμή μεχρι δεκάρας των δανείων, όταν αυτά τα επιτόκια σε οδηγούν σε χρεωκοπία.Και τα δύο δεν γίνονται ειδικά σε συνθήκες Παγκόσμιας κρίσης. Εκτός αν ο δανειστής είναι οικονομικός δολοφόνος και ο δανειζόμενος απλά δούλος. Πριν λίγες μέρες διάβαζα ένα άρθρο του Τζον Ντιζαρντ στους Financial Times σχετικά με τη δανειακή μας συμβαση και το μνημόνιο. Λεει λοιπόν οτι η Ελλάδα μετατρέπει ενα δάνειο που νομικά εύκολα θα μπορούσε να αναδιαρθρώσει, σε μια σύμβαση που δεν αναδιαρθρώνεται με τίποτα. «Είναι σαν οι Έλληνες να δανείζονται από έναν τοκογλύφο της Μαφίας για να αποπληρώσουν ένα δάνειο από τη γιαγιά τους» λέει ο Τζον Ντιζαρντ των FT! Αυτό είναι ακριβώς το εντελώς παράνομο Μνημόνιό μας (που σύμφωνα με το Σύνταγμα ως διεθνής σύμβαση θα απαιτούσε κύρωση από τα 2/3 της Βουλής), που αποτελεί και το πιο συγχρονο εφεύρημα των "επιστημόνων" των ΔΝΤ και ΕΕ. Ενα παράνομο δημιούργημα που ακολουθούν κατα γράμμα τα ξεφτέρια μας Παπανδρέου, Παπακωνσταντίνου και σία κι εμείς... καθόμαστε και τους κοιτάμε.